Als het je allemaal te erg wordt… Niet vergeten voor jezelf te zorgen!

Karen Walant, Ph.D.

Laten we het onder ogen zien: ook al zijn de beloningen van het AP-ouderschap ontelbaar, het vraagt veel van je en is zwaar op emotioneel en fysiek gebied. Een baby in de draagdoek is één ding, iets anders is het wanneer de baby een dreumes geworden is. Een drie maanden oude baby ’s nachts de borst geven is één ding, dat nog steeds doen als hij twee is, is iets anders. En toch, ook al zien we uit naar het moment waarop het kind zichzelf speent en we onze verdiende rust zullen krijgen, we blijven ermee doorgaan omdat we geloven dat deze benadering de beste is. De geest is altijd sterk, maar het vlees is… moe.

Veel boeken over ouderschap hameren op genoeg tijd nemen voor jezelf, een bubbelbad en geregeld koffiepauze. Maar dat is gewoon lastiger in een AP-huishouden. Na het overleven van de vroegste jaren van ouderschap op een manier die zo veel mogelijk AP is, inclusief dragen, lang voeden, familiebed, invoelend luisteren en een verzorgende, behoedzame omgeving, is mij gevraagd wat ideeën te geven over gedijen, en niet alleen overleven, gedurende de eerste jaren. Ik moet wel zeggen dat ik niet begón met deze kennis als ouder, toen dacht ik alleen aan de vele voordelen van AP, maar leerde het op de ‘ouderwetse’ manier, door overheersende vermoeidheid en stress. Toegegeven, ik leerde deze lessen omdat mijn man en ik gezegend zijn met drie prachtige kinderen; een nu negenjarige dochter en een vijfeneenhalf jaar oude jongenstweeling. Was ik niet de hele tijd bezig geweest met het geven van de borst en het dragen van de kinderen tussen de andere bezigheden door te goochelen, dan zou ik niet weten hoe ik de drie belangrijke lessen die ik je nu ga vertellen had kunnen leren. Ik geef er ook tien suggesties bij die je misschien wilt invoegen in je eigen leven, als je op zoek bent naar een manier om evenwicht te vinden in het verzorgen van jezelf en je kinderen. Kijk maar wat bij jouw situatie past, verander het of laat sommige dingen weg, en je bent op weg om de relatie met jezelf en je kinderen te verdiepen.

Denk in zuurstof

In een vliegtuig staat het personeel er in geval van nood op dat ouders eerst hun eigen zuurstofmasker opzetten en dan dat van hun kinderen, niet andersom. Het is van groot belang dat er eerst voor de ouders wordt gezorgd, dan voor de kinderen. We kunnen onszelf niet opofferen als we onszelf daarmee in gevaar brengen, want dan brengen we onze kinderen ook in gevaar. Voor jezelf zorgen betekent niet direct dat je een narcist bent, al zal dat voor sommigen wel zo voelen. Probeer het zo te zien: het voorbeeld dat je je kinderen wilt laten zien is dat van liefde, voor zichzelf, voor jou, hun broers en zussen, voor anderen. Als je jezelf niet verzorgt, geef je ze de boodschap van verwaarlozing, dat relaties hebben altijd gepaard moet gaan met jezelf opofferen.

Denk in steun

Begin al tijdens de zwangerschap met het opbouwen van een netwerk van mensen die jou en je man kunnen ondersteunen als de baby er is. Dat kunnen familieleden zijn, vrienden, buren, leden van een steungroep, of zelfs je babysitter. Verzeker je ervan dat deze mensen achter jouw keuzes in het ouderschap staan. Eén van de beste cadeaus die ik ooit heb gekregen was die van een vriend die ons bevroren eten voor de eerst week thuis bracht. Iemand anders kwam en hielp met het huis schoonmaken. Maar ook na de eerste weken thuis is deze steun niet alleen prettig, maar cruciaal. Weet je nog: eerst zuurstof voor jezelf. Dus heb je mensen nodig die je kunt vertrouwen met je kinderen, en moet je eraan werken deze relaties te onderhouden. Mensen kun je ontmoeten op de speelplaats, de kerk of de synagoge, op API of LLL-bijeenkomsten. Dat kan een wereld van verschil betekenen voor jouw gemoedsrust en je mogelijkheden om een paar lange momenten van kalmte te hebben.

Zelfs als je AP-ouderschap praktiseert kunnen er andere zorgzame en liefdevolle mensen zijn die voor je kind zorgen, vooral mensen die hopelijk voor een lange tijd bij je familie betrokken zullen zijn. Het is belangrijk dat je kind is omgeven door liefdevolle, attente en zorgzame mensen. Je geeft je kinderen rijkdom door hen te voorzien van anderen dan jezelf, die hen kunnen opvangen en die ook van hen houden. Mijn echtgenoot en ik zijn nog steeds heel blij met onze liefdevolle nanny, die al voor de geboorte van de tweeling bij ons kwam. Ze is een veilige, liefdevolle aanwezigheid voor de tweeling en onze dochter, en wordt door ons allen als een geweldig familielid gezien. We leven in een maatschappij van isolementen, waarin van ouders wordt verwacht dat ze alles zelf doen, en nog perfect ook. Dat zijn niet-realistische eisen voor ouders en families. Het is namelijk echt zo dat je een heel dorp nodig hebt om kinderen op te voeden. Weersta de drang om alles alleen te doen. Geloof er niet in dat jij en je partner het vervullen van alle behoeften van jullie kinderen alleen zouden moeten kunnen opvangen. Dan geef je kinderen en jezelf iets moois mee.

Denk in liefde

Nee, niet alleen de liefde voor je kinderen en je man, maar voor jezelf. Het bijbelse advies dat we onze naaste moeten liefhebben als onszelf betekent dat we niet echt van anderen, ook niet van onze kinderen kunnen houden tot we van onszelf houden. Denk in zuurstof, maar vervang dan zuurstof door liefde, en je begrijpt wat ik bedoel. Houd van jezelf en je zult merken dat je anderen lief hebt met meer enthousiasme, plezier en energie. Mijn dochter vertelde me laatst dat ze heel veel liefde in haar hart heeft, het meeste voor zichzelf. Daarna, vertelde ze me, voor haar ouders, dan God en het Universum, dan de hond, dan haar grootouders, dan haar broers, vrienden, de aarde. Ze was niet bang zichzelf bovenaan haar lijst te plaatsen. Dat is geen verwaandheid, of een gevaarlijk teken van narcisme. Als je van je kinderen houdt, zou je dan niet willen dat ze van zichzelf houden met hetzelfde enthousiasme en plezier?

Ik heb gemerkt dat het idee van eigenliefde een vreemd soort schaamte oproept in westerse culturen. Het lijkt erop dat we eigenliefde als egoïsme en egocentrisme bestempelen. Misschien zouden we daar anders over moeten gaan nadenken. In de geest van je geluk toewensen, zal ik wat punten van jezelf liefhebben en verzorgen noemen waar je zelfs nu al mee zou kunnen beginnen.

Voor jezelf zorgen: tips voor elke dag

1. Mentale stilte

Neem vijf minuten per dag, liefst ’s morgens, bijvoorbeeld vóór het douchen, om met jezelf in contact te komen. Voor diegenen die bidden: dit is jouw tijd. Voor anderen is dit de tijd voor reflectie, stilstaan bij je doelen voor vandaag, de stemming en gedachten die je wilt hebben, etc. Je zou kunnen proberen een boekje te vinden met speciale gedachten voor elke dag. Als je een beetje op mij lijkt, ik kon me niet voorstellen ook maar vijf minuten voor mezelf te hebben. Dus begon ik met dertig seconden, terwijl ik de baby de borst gaf in bed, toen een minuut, en daarna vond ik een manier om een paar minuten vóór de baby’s op te staan. Zoals met de meeste dingen in het leven, blijf het doen, en uiteindelijk zul je merken dat je een routine hebt gevonden die voor je werkt. Het zal een groot verschil maken. Sommige mensen kunnen mediteren voordat de andere gezinsleden opstaan, anderen merken dat ’s avonds laat als het huis stil is beter werkt. Zoek naar je eigen ritme. Het zal het waard zijn.

2. Affirmaties

Sommigen van ons kunnen zich het concept van eigenliefde moeilijk voorstellen. Ik kreeg een spiegeloefening die mij daarbij geholpen heeft, en ik geef die nu weer aan jou, in de hoop dat het je helpt jezelf centraal te stellen. Ik garandeer je dat het niet veel tijd van je zal vragen en dat de beloning geweldig zal zijn.
Na het opstaan ’s ochtends kijk je naar jezelf in de spiegel en je zegt tegen jezelf: “ik houd van jou. Je bent mooi. Je bent één in gedachten, lichaam, geest en ziel. Het hele universum steunt je in al je behoeften, wensen en verlangens “. Herhaal dit negen keer en sluit af met te zeggen: “ Zo zal het zijn, zo zal het zijn.”

3. Lichaamsbeweging

Zorg ervoor dat je in je wekelijkse routine lichaamsbeweging inpast. Een baby dragen is vermoeiend na de eerste maanden en na ongeveer het miljoenste uur. Je moet weer lichamelijk sterk worden om tegen de psychische stress van het moederschap te kunnen. Dat zal misschien betekenen dat je een vorm van opvang voor je baby moet arrangeren, maar nogmaals, je moet voor jezelf zorgen. Sommige moeders hebben yogatapes die het voor ze doen en waarbij het kind zelfs meedoet met de oefeningen als het ouder wordt. Experimenteer en vind wat voor jou werkt.

4. Rust

Als je pas bevallen bent, en zelfs als je kind ouder is, zorg dan dat je de tijd hebt gehad om te herstellen van de bevalling. Misschien door massage, bezoek aan een chiropraktiker, een plons in een heilzame bron in de buurt. Ga door met het nemen van vitamines en eet gezond. Ik leunde te veel op cafeïne, probeer een andere manier te vinden om jezelf op te peppen en te versterken.

5. Vraag hulp

En meer hulp. Bel vrienden, familieleden, bel APIE, bel! Jij en je echtgenoot zouden de enorme last van het ouderschap niet alleen hoeven dragen. Verwen jezelf en neem een huishoudster voor deze tijd. Eén van mijn goede vrienden huurde iemand in om heerlijke gezonde diners te maken zodat ze meer tijd kon doorbrengen met haar dochter en niet totaal op zou raken rond etenstijd.

6. Vinger aan de pols

Gedurende de dag, check hoe je ervoor staat op emotioneel gebied. Misschien heb je wat aan de suggestie van Louise Hay, je constant herinneren aan: “ik waardeer mezelf”. Dat kan negatieve, destructieve gedachten tegengaan.

7. Neem pauzes

En sta erop. Ook toen mijn kinderen kleiner waren, probeerde ik erop te staan dat ik tien minuten tijd kreeg om te lezen of te mediteren. Vaak zaten ze dan bij me, en imiteerden mijn mediteren, of ze gingen kleuren of waren een paar minuten stil. Je hebt er veel aan als je regelmatig maar tien minuten voor jezelf neemt. Als het maar regelmatig is.

8. Verzacht je ziel

Zet muziek op die je mooi vindt, die je zachter maakt. Al is het maar een clip van tien minuten, het zal je binnenste koesteren.

9. Draag je geloof in eigenliefde uit

Laat je kinderen participeren in het liefhebben van jou en zichzelf. Maak tijd voor ‘familiemassages’, plan een avond met speciale traktaties zoals ijs en snoep, kijk samen naar een familiefilm, of doe elkaars nagels zelfs. Doe je telefoon uit, verlaag het volume op het antwoordapparaat en verklaar jullie tijd samen heilig. Zelfs tien minuten in een andere kamer, als het regelmatig gebeurt, kan het helpen. Misschien kun je zelfs met je kinderen toewerken naar de situatie dat jij en je man naar boven kunnen voor een “afspraakje” terwijl zij beneden zijn, ook al betekent dat het inhuren van een hulp van moeder voor een paar uur.

10. Tank bij

Doe steeds dingen waar je van bijkomt. Als dat gebeurt door naaiwerk, ga dan naaien. Als dat gebeurt door emailen, doe het. Denk eraan, je bent het waard! Je kinderen en je echtgenoot zullen je dankbaar zijn. De tijd voor mezelf die ik bij elkaar heb gesprokkeld is bij elkaar nu zo’n 40 minuten per dag. Als je dit over de dag verspreidt, is de tijd die je aan jezelf besteedt slechts 4% van de tijd dat je wakker bent. Dat kun je je veroorloven.

In aanvulling op haar baan als ouder, is Karen Walant psychotherapeut en schrijfster van “Creating Capacity for Attachment”.

Bron: API News september 2000

Eerder verschenen in Nieuwsbrief Natuurlijk Ouderschap 9, 2002

Eén reactie aan “Als het je allemaal te erg wordt… Niet vergeten voor jezelf te zorgen!”

  1. […] maar de jaren vliegen voorbij.” Gretchen Ruben * Poster met alle voordelen van moedermelk * Nog meer tips van psycholoog en AP expert Karen […]