Help! Ik word boos!! Wat kan je doen als je een woedeaanval aan voelt komen

Macall Gordon & Tricia Jalbert

Het is het één ding om te begrijpen hoe rustig blijven, ondersteunend en objectief, een goede dienst bewijst aan onze kinderen, maar het is wat anders om dit te uit te voeren als we uitgeput en moe zijn. Het is ook moeilijk als emotionele wonden uit onze eigen jeugd om de hoek komen kijken als een vuurspuwende draak. Zolang je geen kinderen hebt, is het makkelijk om te ontsnappen aan de schaduwkanten van onze persoonlijkheid. Als we vader of moeder worden, zijn we vaak moe, gejaagd of overweldigd door het ouderschap. We zien dan ook onze schaduwkanten verschijnen die we misschien liever niet erkennen. Gelukkig kunnen deze gebeurtenissen belangrijke groeimomenten betekenen en mogelijkheden verschaffen die onszelf en onze kinderen door moeilijke gevoelens heen kunnen helpen.

Wat staat een ouder te doen?

Kinderen leren door te kijken naar hoe jij met je gevoelens omgaat, net als dat ze leren van het kijken naar hoe je met hun gevoelens omgaat. Je wilt je kind niet blootstellen aan ongepaste volwassen onverwerkte zaken en emoties, maar het is niet ongezond voor ze om je boosheid te zien. Het gaat erom wat je doet met je boosheid, en hoe je de intensiteit beheerst. Het laten zien van gezonde reacties op sterke emoties leert kinderen dat deze emoties veilig geuit en mee omgegaan kunnen worden.

Manieren om een inzinking te voorkomen

Verander van kader.

Woorden en zinnen kunnen jezelf uit je evenwicht brengen. “Waarom is dit altijd zo moeilijk?” of “Ik kan dit niet meer aan!” Uitspraken of retorische vragen zoals deze kunnen een vloed aan woede en frustratie losmaken, die niet echt te maken heeft met onze kinderen, maar wellicht met de erfenis van onze eigen jeugd. Door te kiezen voor een andere kijk op de situatie of te kiezen om deze zinnen niet meer te zeggen wordt het makkelijker om bewust en verbonden te blijven.

Maak je eigen maatstaf.

Het is moeilijk om helder te denken als je overstuur of gefrustreerd bent geraakt door je kinderen. Een vooraf bedachte strategie wijst je dan een goede weg, die dan aan de basis van ons gedrag ligt. Misschien besluit je dat er niet geslagen of gevloekt mag worden en dat als het dan te heet onder je voeten wordt vraag je om een verplichte ouder time-out.

Controleer je eigen gevoelens.

Boosheid is een tweede gevoel. Meestal komt er eerst een ander gevoel in je naar boven, angst, verdriet, vermoeidheid. Probeer dit eerste gevoel tijdig op te merken. Afstemmen op je eigen aanwijzingen van frustratie kan een ouderlijke inzinking voorkomen. Leer effectieve strategieën aan om je boosheid te verminderen. Neem een pauze, ga even weg als het moet. Dit alles vraagt enige oefening, maar het is duidelijk dat een paar seconden een aanzienlijke vermindering in je boosheid kan zijn.

Waar ben je echt boos over?

Als je woede voelt kan je geen steun geven of je verbonden voelen. Ga na waar je echt boos over bent. Harville Hendrix zegt in “Giving the love that heals” dat sommige van onze sterke reacties die negatief, intens en herhalend zijn, bijna zeker een aanwijzing zijn dat de ouder een punt heeft gevonden voor potentiële groei. Je weet dat je oog in oog staat met niet verwerkte zaken uit je eigen jeugd als je met erg negatieve gevoelens reageert op gedrag van je kind.”

Bijvoorbeeld, als je als peuter niet gesteund bent bij het bewust worden van je eigen onafhankelijk, zullen de bij je eigen peuters leeftijd passende uitdagingen je zwaar vallen. Als boosheid niet toegestaan was in jouw familie, zal je het moeilijk vinden je kind door dit stadium heen te helpen. Zoek steun. Zoek een uitweg. Je zou dit kunnen gebruiken als een mogelijkheid om wat oude wonden te helen.

Boosheid gezond uiten

Geef je gedrag een naam. “Ik voel me zo boos nu”.

Maak er niet een zin van die de boosheid versterkt. Zinnen zoals “Jij doet dit altijd!” of “Ik ben het zo zat” kunnen de boosheid echt doen ontvlammen.

Voorkom het bang maken van kinderen. Je kan je gevoelens eerlijk en krachtig uiten zonder dat je de kinderen bang maakt.

Uit je boosheid zonder te beschuldigen en etiketten te plakken. “Ik voel me boos als je met speelgoed gooit” in plaats van “Jij maakt me zo boos”. Het kind maakt ons niet boos. Wij maken de keuze, ook al is deze onbewust, om boos te worden.

Reageer niet lichamelijk als je boos bent. Slaan is niet de enige vorm van lichamelijke boosheid die ouders soms gebruiken bij hun kinderen. Verplaats of pak je kind niet op als je boos bent. Het lichamelijk worden maakt vaak meer, misschien weggestopte, boosheid los.

Neem een adempauze. Ga even weg, haal diep adem. Blijf in het heden. Leer onderscheid te maken tussen je eigen eerder opgekropte boosheid en van wat toepasselijk is in deze situatie.

Wat zit er achter die boosheid? Geef aandacht aan de emoties die de boosheid vergezellen. Word je overweldigd, ben je vermoeid of ben je opgebrand? Werk er aan om de onderliggende zaken te identificeren en te benoemen. Als je boosheid niet echt over de kinderen gaat, zorg dan dat zij weten dat het niet hun schuld is dat je boos, moe, kribbig of iets dergelijks bent.

Wat te doen als je de controle verliest

Niemand voelt zich goed als hij of zij de controle verliest in het bijzijn van de kinderen, maar we kunnen er aan werken om de situatie te verbeteren, door toe te geven dat we ons ongepast gedragen hebben. Ouders kunnen en behoren excuses te maken aan hun kinderen. Ze horen ook uitleg te geven als hun kinderen getuige zijn van ongepaste boosheid tegenover een ander.

Erken je fout. Leg je kind uit hoe je je voelde tijdens dat voorval en waarom je je zo voelde.

Vertel het kind hoe je je nu voelt. Bijvoorbeeld dat je spijt hebt, dat je je schaamt en dergelijke en vertel ook waarom je je zo voelt.

Breng verslag uit. Bespreek wat je had kunnen doen om kalm te blijven.

Los het probleem op. Brainstorm met je kind hoe jullie beiden dit soort voorvallen kunnen vermijden.
Alle ouders worden wel eens boos. Het gaat erom wat je doet met je onvermijdelijke en gezonde boosheid, dat is belangrijk. De wereld zou er heel anders uit zien als we allemaal wisten hoe we boos konden worden op elkaar op een productieve en veilige manier.
 
Bronnen:
-When anger hurts your kids — Matthew Mckay
-Giving the love that heals — Harville Hendrix & Helen Hunt
-Becoming the parent you want to be — Laura Davis & Jamis Keyser
Sommige van deze boeken zijn misschien niet officieel geadviseerd door API en bevatten wat ideeën die niet in de lijn van de AP principes ligt. Toch bevatten ze waardevolle informatie die misschien bruikbaar is. Gebruik wat je wilt en laat de rest voor wat het is.

Bron: API news, juni 2000

Eerder verschenen in Nieuwsbrief Natuurlijk Ouderschap 4, 2000