Natuurlijk ouderschap kent geen vaste regels: het is een manier van denken

Diana West

Zolang we het ons kunnen herinneren trokken ouders naar elkaar toe op grond van denkbeelden over ouderschap, om groepen te vormen, onderlinge steun en informatie uit te wisselen gebaseerd op gedeelde principes. De ontwikkeling van internetforums en emaillijsten heeft onze mogelijkheden tot interactie enorm uitgebreid, de eerdere geografische beperkingen van oudergroepen zijn bijna opgeheven. Nu kunnen ouders uit alle landen en culturen deelnemen in discussies over ouderschap. Velen voelen zich vanzelf aangetrokken tot de grote online gemeenschap van ouders verbonden door het concept van attachment parenting (AP) of natuurlijk ouderschap.

Gelijk bij het ontstaan van de online AP gemeenschap kwamen al berichten van ouders die zichzelf in twijfel trokken en veroordeelden omdat ze niet voldeden aan wat ze zagen als de eisen van de AP praktijk. Afhankelijk van de teneur van de discussie, kon en kan het gaan over het gebruik van draagdoeken, lang borstvoeding geven, samen slapen, of wellicht het gebruik van wandelwagens, ledikanten, box, inentingen, besnijdenis, televisie, synthetische stoffen, allopatische medicijnen, wegwerpluiers, plastic speelgoed, fopspenen of flessen. Iedere keer als iemand zich afvraagt of ze wel een echte AP-ouder is omdat ze een keuze hebben gemaakt een of andere hiervan wel of niet te volgen, slaat dit een deuk in het noodzakelijke zelfvertrouwen dat elke ouder verdient. Het feit dat er een rij AP kenmerken schijnt te zijn, zorgt er voor dat zoveel van ons denken dat als we niet alle juiste AP methodes in praktijk brengen, we onszelf geen AP-er kunnen noemen. Ik ben het hier hartgrondig mee oneens. Ik denk dat AP een manier van denken is.

Een AP-er is dat niet vanwege het soort draagsysteem dat ze gebruikt om haar kinderen te vervoeren of dicht bij zich te houden. Ze is misschien fysiek niet in staat om een kind langer dan zes maanden te dragen. Ze heeft misschien het gebruik van een sling niet onder de knie gekregen en geeft in plaats daarvan de voorkeur aan een buikdrager. Of ze heeft meer dan een kind, of erg levendige kinderen, die het praktisch gezien beter doen in een kinderwagen.

Een AP-ouder is dat niet vanwege de wijze van voeden van het kind. Ze kan een borstverkleining hebben gehad en een verminderd vermogen om een volledige melkproductie op te bouwen. Misschien is het nodig dat ze bijvoedt, maar de bijvoeding die je ziet in in de fles is wellicht geen kunst, misschien is het gedoneerde moedermelk. Zeker, het zou beter zijn als ze geen fles gebruikte, maar soms, vooral buitenshuis is dat een praktischer voedingsmethode mocht er bijvoeding nodig zijn. Het kan zijn dat ze ingeperkt is door een strikte religieuze cultuur die het verbiedt delen van het lichaam te ontbloten, en dus in het openbaar haar kind wellicht afgekolfde moedermelk in een fles geeft.

Een AP-er is dat niet omdat zij en haar kinderen samen slapen in een gezinsbed. Sommige kinderen (en sommige volwassenen) slapen eenvoudigweg niet goed naast een ander persoon. Zelfs sommige jonge baby’s woelen en zijn rusteloos als een ander lijf te dicht bij komt. Deze kinderen zijn erg gevoelig voor aanraking en zijn gemakkelijk ‘overprikkeld’. Een opmerkzame moeder, zoals een AP-moeder, zal dit van haar kind begrijpen en hem bijv. die ruimte gunnen, en onderwijl de nabijheid in stand houden.

Een AP-er is dat niet omdat ze thuis blijft bij haar kinderen. Er zijn vele gezinsomstandigheden die eisen dat de moeder buitenshuis werkt zodat haar gezin zelfs maar de meest noodzakelijke benodigdheden kan betalen. Zelfs als deze gezinnen geen financiële moeilijkheden lijken te hebben, kunnen we er nooit van uit gaan dat dat zo is. Omdat we geen weet hebben van hun druk en verplichtingen.

Een AP-er is dat niet omdat ze al deze dingen wel doet. Deze koesteren en bevorderen hechting zeker, maar die band wordt gemakkelijk ondermijnd als een ouder tegelijkertijd haar kind behandelt zonder respect en emotionele dreigingen uit.

Een AP-ouder wordt wel gedefinieerd door hoe ze om gaat met haar kind. Gaat ze een lange termijn verplichting aan zoveel mogelijk tijd met haar kinderen door te brengen als maar mogelijk is? Laat ze haar kind deelnemen in elk toepasselijk aspect van haar leven? Zijn haar kinderen een integraal onderdeel van haar leven, in plaats van een ongemak dat zich snel moet leren aan te passen? Heeft ze respect voor de individualiteit, gevoelens een gedachten van haar kinderen? Leeft ze in overeenstemming met de behoeften van kinderen en gaat ze er van uit dat het tegemoet komen aan deze behoeften een primaire, hoogste prioriteit heeft? Gaat ze zo met haar kinderen om dat een zich steeds verdiepende band ontwikkelt tussen haar en haar kinderen, eerder dan de respectievelijke machtsposities te polariseren? Mikt ze er op een emotionele gids te zijn of is ze een politie agent?

Een AP-er is een ouder die er met haar of zijn hele hart van overtuigd is dat haar kinderen inherent goed zijn en dat door het koesteren van een sfeer van volledig vertrouwen en intimiteit een band geschapen wordt die deze kinderen voorziet van de basis en veiligheid om hun beste zelf te worden. Het heeft echt maar weinig van doen met de handvatten die we gebruiken om AP te zijn. Het enige dat belangrijk is om ons te kwalificeren als AP-er is eenvoudigweg dat we ouders zijn vanuit een AP-grondhouding of denkraam.

Diana West is eigenaresse van Mothers Online Thrift shop

Copyright 1999
Geen onderdeel van deze tekst mag worden gekopieerd of gereproduceerd op welke wijze, elektronisch of anderszins, zonder de uitdrukkelijke schriftelijk toestemming van de auteur.
Bron: http://apbiz.com/apframeofmind.html

Noot van de redactie:
In bovenstaand artikel wordt terecht de nadruk gelegd op de houding of manier van denken die ten grondslag ligt aan AP. Echter willen we vanuit APEU de mogelijke gedachte nuanceren dat de handvatten op zich er niet veel toe zouden doen. Dragen, borstvoeding op verzoek, samen slapen etc. zijn meer dan na te streven idealen die je al dan niet kan proberen te vervullen. Ze staan voor belangrijke basisbehoeften van baby’s en jonge kinderen.
Er zijn weliswaar reserves ingebouwd, baby’s, kinderen hebben een bepaalde veerkracht. Vanuit hechtingstheorieën gezien die aan de basis van AP liggen, is het heel belangrijk dat een baby ruim de gelegenheid krijgt om zich te binden, eerst aan één persoon, daarna komt er een tweede bij. Meestal zijn dat respectievelijk de moeder en vader. Na verloop van tijd komen er meer mensen in beeld waar een relatie mee aangegaan kan worden.
Verder heeft API heeft naast de handvatten zoals neergezet door William Sears er een toegevoegd: de ontwikkeling van empathie of inlevingsvermogen. En dat geldt niet alleen voor bij je kind maar vooral bij jezelf als ouder! Dit gaat nog vooraf in belang aan de fysieke nabijheid. In een definitie van Attachment Parenting als hechtend ouderschap of empatisch ouderschap is dit ook te zien: hechting volgt uit wat je doet met je invoelingsvermogen en het vertrouwen wat je kind daardoor in jou krijgt.

Eerder verschenen in Nieuwsbrief Natuurlijk Ouderschap 4, 2000