Richtlijnen voor veilig slapen met baby’s

– James J. McKenna

Dit artikel gaat over veilig slapen van baby’s in omstandigheden van alleen slapen zowel als samen slapen (in hetzelfde bed als volwassenen).

James J. Mckenna, Ph.D. is professor biologische antropologie en directeur Mother-Baby Sleep Laboratory, University of Notre Dame.

Hieronder heb ik een aantal zaken samengevat en toegelicht die zorg verdienen als je je eigen beslissingen maakt over waar en hoe je baby zou kunnen slapen.

1) Wat behelst een “veilige slaapomgeving”, ongeacht waar een baby slaapt?

a) baby’s horen te slapen op stevige, schone oppervlakken, zonder rook in de buurt, onder lichte (comfortabele) dekens en hun hoofd hoort nooit bedekt te zijn. In het bed horen geen knuffelbeesten of kussens rond het kind en het kind moet ook nooit boven op een kussen te slapen worden gelegd. Schapenvachten of ander los, luchtig of pluizig materiaal en vooral met korrels gevulde matrassen moeten nooit gebruikt worden. Waterbedden kunnen ook gevaarlijk zijn en de matrassen moeten strak tegen het bedframe aan liggen. Baby’s horen nooit te slapen, met of zonder volwassenen, op banken of sofa’s waarin ze vast kunnen komen te zitten met hun gezicht in een spleet of tegen de rugkant van de bank.

2) Samen slapen in een bed: het is belangrijk je bewust te zijn dat bedden voor volwassen niet ontworpen zijn om de veiligheid van baby’s te garanderen.

b) in het geval van samen slapen in een bed, zijn ideaal gezien beide ouders het er mee eens en voelen zich goed bij dit besluit. Elke persoon in het bed stemt er mee in dat hij of zij gelijkelijk verantwoordelijk is voor de baby en erkent dat de baby aanwezig is. Mijn gevoel zegt dat beide ouders zichzelf horen te zien als de primaire verzorger. (Noot van red.: vaders zijn zich desondanks soms minder bewust van de baby dan de moeder, dus liefst de baby naast de moeder aan de vrije kant.)

c) baby’s jonger dan een jaar horen niet samen te slapen met een broer of zus – maar altijd met een persoon die verantwoording kan nemen voor de aanwezige baby;

d) personen onder de invloed van pijnstillers, medicijnen of drugs, of die dronken zijn – of uitermate moeilijk wakker te krijgen zijn, horen niet samen te slapen op hetzelfde oppervlak als de baby.

e) heel lang haar van de moeder moet bij elkaar gehouden worden om verstrengeling rond de baby’s nek te voorkomen – (ja, het is echt gebeurd!)
f) Extreem dikke personen, die niet voelen waar precies of hoe dicht bij hun baby is, zouden de voorkeur kunnen geven aan de baby te laten slapen naast hen maar op een apart oppervlak.

g) Het is belangrijk te beseffen dat de fysieke en sociale omstandigheden waarin baby en ouder samen slapen plaats vindt, in al z’n verscheidenheid aan vormen, kan en zal bepalen wat de risico’s of voordelen zijn van deze praktijk. Wat er gebeurt in bed is wat er toe doet.

h) Het kan belangrijk zijn te overwegen of reflecteren op of je zou denken dat je baby gestikt is door jou, als volgens het onwaarschijnlijkste scenario, je baby aan wiegendood is overleden terwijl het in je bed sliep. Net zoals een baby aan wiegendood kan overlijden in een slaapomgeving vrij van bekende risico’s terwijl het alleen slaapt, blijft het mogelijk voor een baby te overlijden in een risicovrije omstandigheid van samen slapen/delen van bed. Zorg er in ieder geval voor, zoveel als mogelijk, dat je dat niet zou aannemen, als de baby zou overlijden, dat of jijzelf of je partner zou denken dat samen slapen in een bed had bijgedragen aan de dood, of dat een van jullie werkelijk (per ongeluk) de baby heeft verstikt. Het is het waard daar over te denken.

Ik raad geen enkele ouder een bepaalde manier van slapen aan, omdat ik niet de omstandigheden ken waarin de betreffende ouders leven. Wat ik wel aanraad is elke mogelijke keuze te overwegen en zo geïnformeerd mogelijk te raken als mogelijk is, terwijl je wat je leert vergelijkt met wat je denkt dat het beste in jullie gezinssituatie kan werken.