Boek: Three in a bed, The benefits of sleeping with your baby

Boek door Deborah Jackson

Een warm betoog voor samen slapen

Ongeveer 3 jaar geleden zat ik met mijn dochtertje van ongeveer 6 maanden bij de arts van het consultatiebureau. Daar kreeg ik weer te horen dat samen slapen met je kind zo ongeveer het slechtste is wat je met een baby kunt doen. Je zou op die manier het kind leren dat het niet in staat is alleen te slapen, het houdt je kind afhankelijk en maakt dat het kind leert dat het macht over je heeft. En daarbij kende ze dat soort kindjes wel die altijd maar hun zin willen hebben en als je daar niet vroegtijdig bij ingrijpt, dan verpest je ze voor het leven……

Op het moment dat ik dit aanhoorde, was ik te overdonderd om mijn weerwoord te geven, maar eenmaal buiten, wist ik dat dit de laatste keer was dat iemand mijn kindje en mij zo zou kunnen behandelen. Overtuigd van mijn eigen gelijk ben ik op zoek gegaan naar literatuur om mijn eigen gevoel te kunnen aanvullen met wat wetenschappelijke gegevens, zodat ik in het vervolg m’n weerwoord wel klaar zou hebben als iemand het weer eens nodig vond om mij te vertellen hoe verkeerd ik het allemaal deed. Een zoektocht naar meer informatie over samen slapen bracht mij via ‘Het verloren geluk’ van Liedloff naar Deborah Jackson ’s ‘Three in a bed’. Daarin zag ik alles wat ik intuïtief voelde, verwoord in een mooi en warm boek vol met pakkende citaten, grappige spotprenten en conclusies gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeksresultaten.

Een sociaal wezen

Deborah Jackson laat in haar boek zien dat een baby niet zozeer een manipulatieve lastpak is die je het beste maar zo snel mogelijk klein moet krijgen, maar een sociaal wezen is, dat vooral via instinct en reflexen probeert te overleven. Het huilen van een baby is een teken dat er iets mis is, en bedoeld om ons te laten reageren zodat aan zijn behoeften wordt voldaan. Het laten huilen van een kind is er op gericht zijn roep om hulp te negeren en op die manier zijn sterke wil en temperament klein te krijgen.

Door niet te reageren op het gehuil van je baby geef je je kind het signaal dat om hulp vragen geen zin heeft, want er wordt toch niet naar je geluisterd. De “befaamde” slaaptraining die na slechts 3 of 4 nachten laten huilen van je baby resulteert in een stil kind, is gebaseerd op het principe van ‘learned helplessness’, aangeleerde hulpeloosheid. In slechts 3 tot 4 nachten heb je je kind geleerd dat het op jouw liefde en hulp niet hoeft te rekenen en dat het dus net zo goed niet eens hoeft te proberen om dat wel te krijgen. In plaats van bewondering te hebben voor de standvastige ouder die zijn kind vroegtijdig goede slaapgewoonten bijbrengt, is het betuigen van medeleven aan het kind dat, gezien door de ogen van “primitieve” volkeren, gruwelijk behandeld wordt, meer op zijn plaats.

Aspecten van samen slapen

In ‘Three in a bed’ gaat Deborah Jackson in op alle aspecten van het samen slapen.

In het eerste hoofdstuk, Crisis – what crisis? gaat ze in op slaapproblemen en andere conflictsituaties die ontstaan bij het krijgen van een baby. In het tweede hoofdstuk, All night, every night, worden redenen genoemd om het gebruik van een wieg ter discussie te stellen. Hoofdstuk 3, They’re only trying to help, geeft een overzicht van tweehonderd jaar baby-verzorgingsadvies. De waarde van lichaamscontact met je kind wordt in het vierde hoofdstuk, In touch, besproken. In hoofdstuk 5, Will it be all right in the night, wordt ingegaan op wiegendood en de voorzorgsmaatregelen die genomen moeten worden om veilig samen te slapen.

Het zesde hoofdstuk, The midnight feast, is gewijd aan de voordelen van ’s nachts op verzoek voeden. In hoofdstuk 7, Nomads and nannies, worden resultaten gegeven van wereldwijd onderzoek naar samen slapen. Hoofdstuk 8 heeft de titel Not in front of the children en geeft adviezen om je sex-leven op peil te houden. Als het tijd wordt dat het kind in een eigen bed gaat slapen, geeft hoofdstuk 9, Time for bed, ideeën over hoe dat zo soepel mogelijk zou kunnen verlopen. Practically speaking, hoofdstuk 10, gaat in op allerlei praktische vragen die het samen slapen oproept, hoe krijg ik voldoende licht om te voeden, is het echt wel veilig, wat moet de baby aan in bed en ga zo maar door.

In hoofdstuk 11, Yes, but…, wordt commentaar gegeven op de meest en steeds voorkomende vragen en kritiek op het samen slapen. Hoofdstuk 12, A modest proposal, geeft wat suggesties voor verandering in de manier waarop er in de maatschappij aangekeken wordt tegen samen slapen. Tot slot staan in de appendix, Between you and me, ervaringen van ouders met het samen slapen.

De relatie tussen jou en je eigen baby

Ik vind ‘Three in a bed’ één van de beste ouderschapsboeken die ik gelezen heb. Deborah’s inleiding geeft, denk ik, een goed beeld van het boek:

“Deze nieuwe editie is een mogelijkheid geweest om me intensief bezig te houden met de wereld van een pasgeborene, de nieuwste en boeiende medische literatuur te lezen en interpreteren en me opnieuw gepassioneerd te voelen over een favoriet onderwerp. Ik heb nieuw bewijs over de voordelen van het familiebed toegevoegd, in evenwicht gebracht met geruststellende ideeën voor ouders die het kind naar een eigen bed willen verplaatsen. Toch, na al de theorie, is het enige bewijs dat er toe doet de relatie tussen jou en je eigen baby. ‘Three in a bed’ is geen voorschrift, alleen maar een heel, heel oud idee. Of je iets mee doet of niet, ik hoop dat dit boek een nieuwe invalshoek geeft. En ik wens je veel plezier onderweg.”

Al lezend voel je de passie van de schrijfster voor het onderwerp. Ze gebruikt tal van praktijkvoorbeelden, ook van haarzelf, die heel herkenbaar zijn. Ook de gebruikte onderzoeksgegevens dragen veel bij aan de geloofwaardigheid van dit boek.

Wat me het meeste aanspreekt is haar visie op baby’s en kinderen. Vanuit haar visie zijn baby’s fascinerend en leuk en hebben ze eisen en wensen die gezien hun totale afhankelijkheid en kwetsbaarheid heel natuurlijk zijn. Dit in tegenstelling tot de visie in veel westerse landen, waar baby’s vaak gezien worden als manipulerende en veeleisende mormels die je, als je niet goed oplet en niet tijdig ingrijpt, tot wanhoop drijven.

Als iedereen alleen maar haar positieve uitgangspunt over zou nemen, zou het er voor heel veel baby’s en kinderen al een stuk rooskleuriger uitzien.
Samen slapen en het langdurig op verzoek borstvoeding geven zijn eigenlijk alleen maar een logische voortzettingen van het idee dat een baby het recht heeft dat er op zijn natuurlijke behoeften wordt ingegaan.

Plezier en verwondering

Deborah Jackson benadrukt steeds weer het belang van het er plezier in hebben en het met verwondering en bewondering naar baby’s en kinderen kijken. Ze beschikt in ruime mate over, naar mijn mening benodigd, relativeringsvermogen en humor. De schrijfstijl is los en in geheel niet belerend. Ze gebruikt heel veel citaten, zoveel dat het wat hortend en stotend leest, omdat haar eigen tekst voortdurend met teksten van anderen afgewisseld wordt. Maar ja, vaak zijn het natuurlijk juist korte citaten die iets pakkend kunnen beschrijven.

Het is een veelzijdig boek dat vooral beginnende samenslapers tot een enorme steun in de rug kan zijn. Het geeft niet alleen veel praktische informatie, maar weet heel goed te benadrukken dat het een goede weg is om je eigen intuïtie te volgen. Dit gepaard met het weerwoord op bijna al het denkbare commentaar van de omgeving, maakt dat je je in plaats van onzeker, sterk gaat voelen en niet langer de nijging hebt om je eigen manier te verdedigen, maar zelfs haast de “traditionele” manier van anderen aan de kaak te stellen.

Herkenning

Het is een dik boek, 320 pagina’s, waarin heel breed en uitgebreid informatie wordt gegeven over samen slapen. Ik kan me voorstellen dat het voor degenen die al geheel overtuigd zijn van de waarde van samen slapen iets te veel van het goede is om alle hoofdstukken tot in detail te lezen, maar toch kan het boek ook voor hen een toegevoegde waarde hebben. De meeste citaten zijn leuk om te lezen, de spotprenten zou je haast uitvergroot boven je bed hangen en eigenlijk is het hele boek een feest der herkenning.

Mij heeft het boek heel veel geboden. Doordat ik meer zelfvertrouwen heb gekregen over onze manier van ouderschap, lijkt het alsof je dat ook uitstraalt, waardoor de neiging tot betutteling en het geven van kritiek door de omgeving, als sneeuw voor de zon verdwijnt. Dat alleen al geeft zoveel rust, dat je je meer ontspannen en met meer energie op een positieve manier met het ouderschap bezig kunt houden.
Wij liggen inmiddels alweer meer dan een jaar, tot ieders volle tevredenheid, met Four in a bed!

Three in a bed – The benefits of sleeping with your baby
Deborah Jackson
Uitgeverij: Bloomsbury
ISBN: 0 7475 6575 9

Gelezen door Michelle

Eerder verschenen in Nieuwsbreif Natuurlijk Ouderschap nr 14, 2005

17 Reacties aan “Boek: Three in a bed, The benefits of sleeping with your baby”

  1. Zelf slapen wij ook mét ons zoontje tussen ons in, hij is nu 16 maanden. Dat gaat prima, maar vanaf welke leeftijd is het oké om kinderen in een eigen bedje te leren slapen?

  2. Dank je wel voor de moeite dit te delen, klinkt als een fijn boek! Ik, alleenstaande mamma, slaap eigenlijk vanaf een maand na de geboorte samen met mijn meiske (nu 31 wkn) na de laatste avondvoeding -dus als ik zelf ga slapen, tot de ochtend. Ik voed op verzoek, ook ’s nachts. Voelt oer-instictief, heel natuurlijk, en zij en ik varen er wel bij! Blijf ook stug doorgaan ondanks veel kritiek… Zal voortaan dit boek aanraden en aanhalen, toch fijn om e.e.a. te kunnen onderbouwen. Warme groet, Danielle

  3. Een super boek! Ik heb het inmiddels in huis en ben het volkomen met je eens: het is één van de beste ouderschapsboeken die ik ken.
    Dankjewel voor deze tip!
    Ik zou het zelfs wel in het Nederlands willen vertalen om het voor íedereen toegankelijk te maken… Dit moet toch elke ouder lezen?!

  4. ik alleenstaande mama van een tweeling slapen lekker warm en knus met z’n 3en.
    laat al die mensen maar lullen dat het niet goed is enz
    ze weten niet beter.

    groet ninke

  5. Hallo,
    wat een heerlijke review…
    Toen ik dit boek voor het eest las, nu 18 jaar geleden, bij mijn eerste zwangerschap, voelde het alsof ik eindelijk De Waarheid las, eindelijk eens iemand die met liefde over babies sprak en niet deed alsof het af te richten hondjes waren… Weet zelf dat ik nog heb gehuild, zoveel maakte het los (ook het gevoel dat mijn eigen babytijd voorbij flitste, met de ouderwetse benadering die toen heilig was).

    Ik hoop dat het nog steeds wordt gelezen en dat er ooit een Nederlandse vertaling voor komt…

    Groetjes, Daan

  6. Ik denk dat ik iets te nuchter (hard/koud wellicht in “jullie” ogen) ben voor deze website, welke ik overigens wel met open vizier en interesse lees.
    Verbondenheid, liefde en nauw contact met je kind vind ook ik natuurlijk heel belangrijk, van levensbelang zelfs.
    Maar slapen met je kinderen in 1 bed vind ik niet ‘gezond’.
    Ten eerste van wege het grote risico tot overlijden van het kind.
    Ik zou bijna willen zeggen ‘prima als je met je kind in bed slaapt maar dan ook niet zeuren als je er ’s ochtends achterkomt dat je al de hele tijd op je kind ligt (die niet meer leeft..).
    Het zal niet het eerste gezin zijn dat zoiets overkomt. Of de vele kindjes die gestorven zijn omdat ze gesmoort werden door het dekbed van de ouders.
    Een bedje naast je bed à la, maar ìn bed? Nee. Ik zou er nooit voor kiezen.
    Om te kijken naar wat goed is voor een kind en de natuurlijkheid van dingen wordt er vaak verwezen naar primitieve stammen in Afrika en naar “vroeger”. Ik vind dat selectief. We kijken naar eerdere levensvormen wanneer het “ons” uitkomt en zijn daarin niet consequent. Ik vind dat dus te makkelijk.
    Kon het toch niet laten hier op te reageren, wellicht zijn er meerdere lezers die er ook zo over denken als ik (maar wellicht ook niet).

  7. @Olga2: In hoofdstuk 5, “Will it be all right in the night”, wordt ingegaan op wiegendood en de voorzorgsmaatregelen die genomen moeten worden om veilig samen te slapen. “Practically speaking”, hoofdstuk 10, gaat in op allerlei praktische vragen die het samen slapen oproept, hoe krijg ik voldoende licht om te voeden, is het echt wel veilig, wat moet de baby aan in bed en ga zo maar door. In hoofdstuk 11, “Yes, but…”, wordt commentaar gegeven op de meest en steeds voorkomende vragen en kritiek op het samen slapen.

    Ga het (dus) eerst eens lezen, en onderbouw je verweer vervolgens met iets anders dan de standaard, niet wetenschappelijk aangetoonde, gegevens omtrent sterfgevallen. Die blijken in het geval van samen slapen te maken te hebben met de (drugs)verslaving of alcoholgebruik van de ouder(s). Dat zijn dezelfde ouders die hun baby in een afgesloten auto achterlaten tijdens het shoppen. Het verband tussen samen slapen en sterfte van baby’s is nog nooit vastgesteld, in ALLE gevallen was de oorzaak duidelijk bij stupiditeit van een ouder te vinden.

  8. fantastisch boek wat ik leren kennen heb door deze site. bedankt! echt een bevestiging, eye-opener en levensles van hoe we in het westen met kinderen omgaan en waarom we dat beter niet zo doen:
    de aangeleerde hulpeloosheid leidt tot egoïstische individuen die weliswaar in een competitieve maatschappij ‘dienen’ maar in deze nieuwe wereld die op ons afkomt, waar we moeten samen werken, is een andere kijk op opvoeden aangewezen.
    Een kijk die niet zo nieuw, maar wel bevrijdend, meer waar, liefdevoller is dan al die theoriën van onze ouders en grootouders. Geen wonder dat er zoveel psyichische ziektes zijn als je onmiddellijk in een koude kamer alleen moet slapen, naar de creche moet en de knuffel occasioneel tijdens het aankleden gebeurt want zodra je kunt drink je je flesje zelf…

    superboek en verpichte literatuur voor elke ouder!

  9. Heerlijk dit, ik ben een alleenstaande moeder en slaap al vanaf de tweede maand met mijn dochtertje in een bed, ze gaat in haar eigen bedje slapen en vanaf dat ze de eerste keer wakker wordt om te slokkinken zoals ze dat noemt slapen we heerlijk samen verder, resultaat, een kind dat weet dat ik er voor haar ben en er geen probleem mee heeft als ik ga werken en haar bij de oppasouder achter laat. Ze heeft er alle vertrouwen in dat ik er voor haar ben als ze me nodig heeft en hoewel het elke nacht minimaal twee keer wakker worden voor een voeding best zwaar is, zou ik het niet anders willen.

  10. Olga2; “wellicht zijn er meerdere lezers die er ook zo over denken als ik” Ja, ik denk er ook zo over hoor.

    En dan: “Door niet te reageren op het gehuil van je baby geef je je kind het signaal dat om hulp vragen geen zin heeft, want er wordt toch niet naar je geluisterd. De “befaamde” slaaptraining die na slechts 3 of 4 nachten laten huilen van je baby resulteert in een stil kind, is gebaseerd op het principe van ‘learned helplessness’, aangeleerde hulpeloosheid. In slechts 3 tot 4 nachten heb je je kind geleerd dat het op jouw liefde en hulp niet hoeft te rekenen en dat het dus net zo goed niet eens hoeft te proberen om dat wel te krijgen.”

    Het kind huilt gewoon nog net zo goed als het honger heeft of iets dergelijks. Waarom zou dat zijn?
    Nee, ik ben er niet voor het kind niet te geven wat het op dat moment wil. Maar als je een knuffel, drinken, schone luier, wiegen, liedjes zingen etc. hebt gegeven en je laat je baby’tje dan met rust om zelf tot rust te komen…

    Iedere ouder heeft een andere aanpak. En daar is niets mis mee. We kunnen zo van elkaar wat opsteken.

  11. Niets mis mee dat anderen de mening zijn toegedaan dat ze dat niet gezond vinden. Ik heb alleen al heel vaak aan den lijve ondervonden dat diegenen die er niet akkoord mee gaan meer vooroordelen en veroordelingen hebben tegen mensen die er wel voor kiezen. Terwijl mensen die bewust voor natural parenting kiezen vaak anderen helemaal niet veroordelen. Terwijl wij als gezin ieder ander gezin zijn eigenheid gunnen, misgunnen andere ouders de onze. Dat is wel iets om over na te denken.

  12. Olga! lees alstublieft eerst het boek of enig andere betrouwbare informatie over dit onderwerp voor dat u zo’n slecht onderbouwde mening geeft tegen mensen die zich wel in dit onderwerp verdiept hebben en zelfs ervaring hebben met samen slapen.

    Ik reageer hier op omdat ik het helemaal eens ben met Roli. Ik vind het dan ook ronduit belachelijk dat er word gedreigd dat we niet gek op moeten kijken als we s’ochtends wakker worden en op ons kindje liggen die dood is. Samen slapen maakt de kans op wiegen dood juist kleiner. En zolang het samen slapen veilig gebeurd is dit de meest veilige en vertrouwdste manier van slapen!

  13. Ik ga het boek bestellen. Mijn baby is nu 7 maanden. Ik ben helemaal weg van het boek van Jean Liedloff. Op zoek naar het verloren geluk. Ik heb een enorme behoefte hier over te delen met anderen.
    Mijn eerste vraag is mbt samen slapen. Hoe doen jullie dit overdag? de kleine slaapjes? In de draagdoek, of wegleggen? IK hoor graag meer over jullie ervaringen.

  14. Ben kersverse moeder, onze zoon is 3,5 week oud.
    Heb het boek van jean liedloff gelezen; inspirerend, met name het idee dat ‘beweging’ vertrouwd is sprak me erg aan. Dit ben ik gaan toepassen.
    Daarbij schaar ik geluid, en dus stemgeluid ook onder beweging, al helemaal voor die gevoelige baby-gehoorbeentjes.
    Ik ben dus niet bang om hem wakker te maken door geluid, ik bedenk me dan dat dit hem juist dieper in ontspanning zal brengen. (Ik vraag me overigens af of zaken als emoties, die toch ook lichamelijk gevoeld kunnen worden niet ook opgevangen worden als zijnde beweging… ik denk het wel. Of dat alleen de grove materiële beweging van een draagdoek dit continuum principe kan bewerkstelligen… Reacties, ideeën? Welke topic?)
    Hij slaapt overdag op onze rustige slaapkamer, in ons bed, want wij slapen 3/4e van de tijd samen, met name tijdens het voeden. Als ik ’s avonds ga slapen na een voeding (op verzoek) leg ik hem eerst te slapen in zijn wieg naast het bed. De eerst volgende voeding pak ik hem er weer bij en de rest van de nacht slapen we samen. Onze ritmes raken merk ik, op elkaar ingesteld. Zodra mijn slaapcyclus afloopt is hij ook zo’n beetje aan de volgende voeding toe. Waarbij ik merk dat daar ’s nachts meer tijd tussen zit dan overdag. Logisch, omdat daglicht serotonine aanmaakt, wat ’s avonds de melatonine aanmaak stimuleert. Het is wennen voor me, om ’s nachts wakker te worden, maar ik ben toch iedere keer uitgerust. De vermoeidheid die ik wél voel heeft naar alle waarschijnlijkheid meer te maken met mijn nieuwe, intensieve leven als pasgeboren moeder…
    De draagdoek (tricot slen en eenvoudige buidelzak) komt zo nu en dan van pas, voor het inslapen. Verder niet per definitie geliefd bij beiden. Heb het idee dat hij dan niet relaxed kan ademen en ook niet in een diepe slaap terecht komt. Dit is mijn ervaring tot nu toe, wat niet is kan nog komen. Iemand tips?

  15. Totaal nieuw met het fenomeen natural parenting….
    Maar ‘moet’ het perse met de baby in bed?
    Of kan het ook anders? Wij hebben namelijk een waterbed en ik vind het echt niet fijn als ons mannetje erbij ligt. Wel voor even, maar als wij bewegen rolt hij zo om en dat vind ik toch eng.
    Maar er zijn meer aspecten die komen kijken bij np denk ik? Kan je die volgen/gebruiken zonder in 1 bed te slapen?

  16. Klinkt als een heel mooi boek! Ik heb een zoontje van 8 maanden en wij slapen al vanaf het begin samen in een bed. Zou het ook niet anders willen. En inderdaad, wetenschappelijk onderzoek toont aan dat co-sleeping ook nog eens veiliger is dan apart (minder gevallen van SIDS), tenzij de ouder drinkt/rookt/drugs.

    @ Rita, het is nu misschien wat laat, maar als antwoord op jouw vraag: Ookal slapen we samen in een bed, wanneer ik wakker ben en de kleine slaapt, dan slaapt hij meestal alleen in het grote bed zodat ik er dan een aantal uur later bij in kan. Mijn rug staat het helaas niet toe dat ik hem in de draagdoek doe, maar mijn zoontje slaapt graag in de draagdoek wanneer mijn man hem om heeft.

    @Jacky Wanneer je ‘alles’ hebt gedaan en je baby huilt nog steeds is het echt een verkeerde aanname dat je dan de baby maar weg moet leggen in zijn eentje. Ten eerste is er misschien iets anders aan de hand wat je (nog) niet door hebt, ten tweede is het fijn voor de baby als hij sterke emoties mag voelen in de vertrouwde omhelzing van zijn ouders etc. Wanneer mijn zoontje huilt knuffel ik hem totdat het weer over is en dat gaat heel goed. Vergeleken met andere ‘harde aanpak’ babies is hij zo blij en gelukkig, hij huilt niet vaak en als hij huilt is het niet lang.